Le versioni di greco di Plutarco e le traduzioni in italiano

Αλλα και παροντες ερωσι και αποντες ποθουσι και μεθ' ημεραν διωκουσι και νυκτωρ θυραυλουσι και νηφοντες καλουσι τους καλους και πινοντες αδουσι. Και ουχ ως τις ειπεν αι ποιητικαι φαντασιαι δια την εναργειαν εγρηγοροτων ενυπνι εισιν, αλλα μαλλον αι των ερωντων, διαλεγομενων ως προς παροντας, ασπαζομενων, εγκαλουντων. Η γαρ οψις εοικε τας μεν αλλας φαντασιας εφ' υγροις ζωγραφειν, ταχυ μαραινομενας και απολειπουσας την διανοιαν αι δε των ερωμενων εικονες υπ' αυτης οιον εν εγκαυμασι γραφομεναι δια πυρος ειδωλα ταις μνημαις εναπολειπουσι κινουμενα και ζωντα και φθεγγομενα και παραμενοντα τον αλλον...

Ταυτην ουν εχουσαι την δυναμιν αι ψυχαι συμφυτον μεν αμυδραν δε και δυσφανταστον ομως εξανθουσι πολλακις και αναλαμπουσιν εν τε τοις ενυπνιοις και περι τας τελευτας ενιαι καθαρου γιγνομενου του σωματος η τινα κρασιν οικειαν προς τουτο λαμβανοντος, ωστε το λογιστικον και φροντιστικον ανιεσθαι και απολυεσθαι των παροντων, τω αλογω και φαντασιαστικω του μελλοντος επιστρεφομεναι. Ου γαρ, ως ο Ευριπιδης φησι, «Μαντις αριστος οστις εικαζει καλως», αλλ' ουτος εμφρων μεν ανηρ και τω νουν εχοντι της ψυχης και μετ' εικοτος ηγουμενω καθ' οδον επομενος, το δε μαντικον ωσπερ γραμματειον αγραφον και αλογον...

Αλλ' ωσπερ εν τοις τοτε χρονοις ησαν οι την λοξοτητα των χρησμων και ασαφειαν αιτιωμενοι, και νυν εισιν οι το λιαν απλουν συκοφαντουντες. Ων παιδικον εστι κομιδη και αβελτερον το παθος· και γαρ οι παιδες ιριδας μαλλον και αλως και κομητας η σεληνην και ηλιον ορωντες γεγηθασι και αγαπωσι, και ουτοι τα αινιγματα και τας αλληγοριας και τας μεταφορας της μαντικης ανακλασεις ουσας προς το θνητον και φανταστικον επιποθουσν καν την αιτιαν μη ικανως πυθωνται της μεταβολης, απιασι του θεου καταγνοντες, ουχ ημων ουδ' αυτων ως αδυνατων οντων εξικνεισθαι τω λογισμω προς την του θεου διανοιαν.

Ου μην αλλα και το του θεου και της προνοιας σκοπουντες οψομεθα προς το βελτιον γεγενημενην την μεταβολην. Αμοιβη γαρ εοικε νομισματος η του λογου χρεια, και δοκιμον και αυτου το συνηθες εστι και γνωριμον, αλλην εν αλλοις χρονοις ισχυν λαμβανοντος. Ην ουν οτε λογου νομισμασιν εχρωντο μετροις και μελεσι και ωδαις, πασαν μεν ιστοριαν και φιλοσοφιαν παν δε παθος ως απλως ειπειν και πραγμα σεμνοτερας φωνης δεομενον εις ποιητικην και μουσικην αγοντες.

Γυνη τις τον εαυτης ανδρα θαψασα, εκαστης ημερας επιουσα προς το μνημειον εθρηνει. Αροτριων δε τις, ερασθεις της γυναικος, καταλιπων τους βοας, ηλθε και αυτος προς το μνημα και συνεθρηνει τη γυναικι. Της δε πυθομενης τι δηποτε και αυτος οδυρεται· «Οτι - φησι - την εμην γυναικα κατωρυξα χθες». Της δε ειπουσης· «Και εμοι τουτο συμβεβηκεν», εκεινος αυτην επεισε συνειναι· «Εγω γαρ φιλησω σε ως εκεινην, και συ παλιν εμε ως τον σαυτης ανδρα». Εν τουτω δε κλεπτης ηλθε και τους βοας λυσας απηλασεν. Ο δε αισθομενος κοπτεσθαι και οιμωζειν ενεστησατο. Της δε γυναικος θαυμασασης και ειπουσης· «Παλιν κλαιεις;»...